Gmina
| | |||
| Sołectwa i Sołtysi Gminy Kraśniczyn: | | | | | Radni Gminy Kraśniczyn: | |
| | |||
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| |
| | |||
| Historia Gminy Kraśniczyn |
Początki osadnictwa w tych terenach sięgają przełomu XIV i XV wieku. Wcześniej był to bagienny i lesisty teren nie zachęcający do osadnictwa. Te tereny należały do króla, a ten rozdawał je zasłużonym rycerzom. Tereny obecnej gminy Kraśniczyn należały do powiatu krasnostawskiego i ziemi chełmskiej w województwie ruskim. Taki stan przynależności administracyjnej trwał prawie do końca XVIII wieku.
W 1772 roku nastąpił I rozbiór Polski. Lwów, stolica województwa ruskiego wszedł w skład państwa austriackiego, pogłębiło to samodzielność ziemi chełmskiej, której szlachta walczyła o to, aby nie przyłączać tej ziemi do żadnego z województw.
W 1772 roku nastąpił I rozbiór Polski. Lwów, stolica województwa ruskiego wszedł w skład państwa austriackiego, pogłębiło to samodzielność ziemi chełmskiej, której szlachta walczyła o to, aby nie przyłączać tej ziemi do żadnego z województw.
W 1793 roku władze polskie zreorganizowały podział administracyjny Polski. Powstało województwo lubelskie oraz chełmskie z tym, że do województwa lubelskiego włączono powiat krasnostawski. Ten stan nie trwał długo, ponieważ w 1795 roku tereny województwa lubelskiego i chełmskiego znalazły się w III zaborze austriackim.
Kraśniczyn znalazła się w tak zwanej Galicji Zachodniej, która podzielona była na cyrkuły, w tym cyrkuł chełmski. Kraśniczyn należał do cyrkułu chełmskiego.
W 1809 roku w wyniku wojen napoleońskich te ziemie przyłączono do Księstwa Warszawskiego. W 1810 roku Księstwo podzielono na departamenty i powiaty. Kraśniczyn znalazł się w departamencie lubelskim i powiecie krasnostawskim.
Kraśniczyn znalazła się w tak zwanej Galicji Zachodniej, która podzielona była na cyrkuły, w tym cyrkuł chełmski. Kraśniczyn należał do cyrkułu chełmskiego.
W 1809 roku w wyniku wojen napoleońskich te ziemie przyłączono do Księstwa Warszawskiego. W 1810 roku Księstwo podzielono na departamenty i powiaty. Kraśniczyn znalazł się w departamencie lubelskim i powiecie krasnostawskim.
W 1815 roku upadło Księstwo Warszawskie, a na jego gruzach powstało Królestwo Polskie pod berłem cara. Rosjanie początkowo zostawili podział na departamenty i powiaty z tym, że departamenty nazwano województwami. Dodatkowo podzielono województwa na obwody skupiające po dwa lub trzy powiaty.
W ten sposób Kraśniczyn znalazł się w powiecie krasnostawskim, obwodzie krasnostawskim (powiaty Krasnystaw i Chełm ) i województwie lubelskim.
W 1845 roku obwody stały się powiatami, a dawne powiaty okręgami, nie mającymi już większego znaczenia. Zamiast województw były już gubernie. Kraśniczyn należał odtąd do powiatu krasnostawskiego w guberni lubelskiej.
W ten sposób Kraśniczyn znalazł się w powiecie krasnostawskim, obwodzie krasnostawskim (powiaty Krasnystaw i Chełm ) i województwie lubelskim.
W 1845 roku obwody stały się powiatami, a dawne powiaty okręgami, nie mającymi już większego znaczenia. Zamiast województw były już gubernie. Kraśniczyn należał odtąd do powiatu krasnostawskiego w guberni lubelskiej.
Rok 1864 przyniósł ogromne zmiany na polskiej wsi. Na mocy ukazu carskiego dokonano uwłaszczenia chłopów. Dotychczasowe obszary dworskie lub rządowe zostały w dużej części rozparcelowane pomiędzy użytkujących je chłopów. Jednak część folwarków pozostała w rękach szlachty i rządu.
Drugim ważnym wydarzeniem z tego okresu było utworzenie samorządowych gmin wiejskich. Gminę tworzyły zarówno grunty włościańskie (chłopskie) jak i dworskie (folwarki). Częściami składowymi były gromady (wsie) na czele z sołtysem, którego wybierało zgromadzenie gromadzkie. Organem uchwałodawczym gminy było zebranie gminne, na którym prawo głosu mieli gospodarze posiadający co najmniej 3 morgi gruntu. Zebranie gminne wybierało wójta i ławników (zarząd gminy). Wójt miał uprawnienia policyjno-administracyjne i sądownicze. Wójt gminy musiał posiadać przynajmniej 25 lat. Musiał też mieć przynajmniej 6 mórg gruntu. Nie miał obowiązku posiadać umiejętności pisania i czytania. Gmina zarządzała szkolnictwem gminnym. Urzędem gminy kierował pisarz gminny, który często był najważniejszą osobą w urzędzie z racji umiejętności pisania i czytania.
Drugim ważnym wydarzeniem z tego okresu było utworzenie samorządowych gmin wiejskich. Gminę tworzyły zarówno grunty włościańskie (chłopskie) jak i dworskie (folwarki). Częściami składowymi były gromady (wsie) na czele z sołtysem, którego wybierało zgromadzenie gromadzkie. Organem uchwałodawczym gminy było zebranie gminne, na którym prawo głosu mieli gospodarze posiadający co najmniej 3 morgi gruntu. Zebranie gminne wybierało wójta i ławników (zarząd gminy). Wójt miał uprawnienia policyjno-administracyjne i sądownicze. Wójt gminy musiał posiadać przynajmniej 25 lat. Musiał też mieć przynajmniej 6 mórg gruntu. Nie miał obowiązku posiadać umiejętności pisania i czytania. Gmina zarządzała szkolnictwem gminnym. Urzędem gminy kierował pisarz gminny, który często był najważniejszą osobą w urzędzie z racji umiejętności pisania i czytania.
W 1867 roku powstała gmina Czajki, do której włączono większość obszarów dzisiejszej gminy Kraśniczyn. W tym samym roku dokonano kolejnej reorganizacji. Gubernia lubelska została podzielona na większą ilość powiatów, powiat Krasnystaw pozostał, a w jego składzie gmina Czajki.
Gmina Czajki w 1880 roku liczyła 4 008 mieszkańców. W skład wchodziły następujące miejscowości: Aleksadrowski Kraśniczyn, Augustówka, Anielpol, Bończa, Brzeziny, Boniecka Wola, Czajki, Chełmiec, Drewniki, Franciszków, Kraśniczyn, Kraśniczyńska Wola, Łukaszówka, Olszanka, Stara Wieś, Surhów, Surhowski Majdan, Wojciechów, Zalesie, Zalesie Majdan i Żułów.
W 1912 roku Rosjanie utworzyli gubernię chełmską. Powstanie tej guberni miało za cel oddzielenie jej od Królestwa Polskiego i przyłączenia do Rosji, ponieważ uważano, że przeważa tu ludność prawosławna.
Gmina Czajki w 1880 roku liczyła 4 008 mieszkańców. W skład wchodziły następujące miejscowości: Aleksadrowski Kraśniczyn, Augustówka, Anielpol, Bończa, Brzeziny, Boniecka Wola, Czajki, Chełmiec, Drewniki, Franciszków, Kraśniczyn, Kraśniczyńska Wola, Łukaszówka, Olszanka, Stara Wieś, Surhów, Surhowski Majdan, Wojciechów, Zalesie, Zalesie Majdan i Żułów.
W 1912 roku Rosjanie utworzyli gubernię chełmską. Powstanie tej guberni miało za cel oddzielenie jej od Królestwa Polskiego i przyłączenia do Rosji, ponieważ uważano, że przeważa tu ludność prawosławna.
W gminie Czajki szczególnie silne wpływy na początku XX wieku miała Narodowa Demokracja, wójtem z ramienia tego ugrupowania był Michał Motycz z Drewnika. Jego współpracownikami byli: Szymon Grzesiak z Kraśniczyna, Mędrzak z Bończy i niejaki Grabek będący kucharzem hrabiego Poletyłły z Kraśniczyna.
Wiosną 1905 roku przez całe Królestwo Polskie przetoczyła się fala strajków fornali z majątków ziemskich. Strajki objęły między innymi w: Kraśniczynie, Bończy i Czajkach a rozruchy miały miejsce w Olszance.
Wiosną 1905 roku przez całe Królestwo Polskie przetoczyła się fala strajków fornali z majątków ziemskich. Strajki objęły między innymi w: Kraśniczynie, Bończy i Czajkach a rozruchy miały miejsce w Olszance.
W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Po ciężkich walkach w 1914 i 1915 roku Rosjanie zostali wyparci z tych terenów. W latach 1915-1918 roku był to teren okupacji austro-węgierskiej.
W 1919 roku powstało województwo lubelskie, a w jego składzie powiaty chełmski oraz krasnostawski. W odrodzonym państwie polskim pozostała gmina Czajki w tym samym kształcie. Gmina Czajki w 1921 roku składała się z 31 miejscowości. Liczyła 1 055 domów i 7 112 mieszkańców. Większość mieszkańców podała wiarę katolicką (4 701 osób), było też 1 796 prawosławnych, 1 ewangelik, 613 osób wyznania mojżeszowego i 1 ateista. Pod względem narodowościowym było 6 672 Polaków, 328 Rusinów, 99 Żydów i 12 Białorusinów. W skład gminy wchodziły: Anielpol wieś, Augustówka folwark, Bończa folwark, Bończa leśniczówka, Bończa wieś, Brzeziny wieś, Chełmiec wieś, Czyżówka folwark, Drewniki wieś, Dzierżawka folwark, Franciszków wieś, Kraśniczyn folwark, Kraśniczyn wieś, Kraśniczyn Aleksandrowski wieś, Kraśniczyn-Zastawie wieś, Łukaszówka wieś, Majdan-Czajki wieś, Majdan Surhowski wieś, Majdan Zalesie wieś, Olszanka wieś, Pasieka leśniczówka, Stara Wieś wieś, Surchów folwark, Surchów wieś, Wojciechów folwark, Wolica folwark, Wólka Boniecka wieś, Wólka Kraśniczyńska wieś, Zalesie wieś, Żułów folwark.
Siedzibą urzędu gminy był Kraśniczyn, sąd pokoju dla gminy znajdował się w Krasnystawie, a sąd okręgowy w Lublinie.
W takim kształcie gmina przetrwała do 1939 roku.
Siedzibą urzędu gminy był Kraśniczyn, sąd pokoju dla gminy znajdował się w Krasnystawie, a sąd okręgowy w Lublinie.
W takim kształcie gmina przetrwała do 1939 roku.
Do pobrania -
| Przyroda w Gminie Kraśniczyn |
Prawie 1/4 powierzchni gminy zajmują bogate krajobrazowo, florystycznie i faunistycznie lasy. Osobliwością jest suseł perełkowy, gatunek gryzonia wpisany do "Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt", obejmującej gatunki wymierające lub zagrożone wyginięciem. Ciekawostką przyrodniczą są również źródła w lesie Baraniec i Cecharka, których krystalicznie czysta woda po przepłynięciu kilkunastu metrów znika pod ziemią. Pomnikami przyrody jest 18 modrzewi polskich w Kraśniczynie, 2 buki zwyczajne w Bończy i lipa drobnolistna w Drewnikach.
 |  |  |
Na terenie gminy znajduje się Rezerwat Przyrody Glęboka Dolina, utworzony na podstawie Zarzadzenia Ministra Ochrony środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 31 października 
1996 r. (MP Nr 67, poz 633). Zajmuje on powierzchnię 289,12 ha na terenie gminy Kraśniczyn w mezoregionie Działy Grabowieckie. Celem ochrony jest zachowanie ze wzgledów naukowych, dydaktychnych i krajobrazowych malowniczych rozcieć erozyjnych w postaci dolin z wąwozami oraz lasów jaworowo-debowych z bukiem występującym na granicy zasiegu. Jest to jeden z najbardziej interesujących rezerwatów w województwie chełmskim. Specyficzne środowisko przyrodnicze tworzy gęsta sieć form erozyjnych uformowanych w postaci suchych i mokrych dolin z wąwozami, jarami i debrami. Suche doliny i wąwozy maja
długość kilkunastu kilometrów i głębokość do 70 m. Wytworzyły się one w grubej warstwie utworów lessowych. Na dnie najgłębszych wąwozów odsłaniają się skały kredowe. Na terenie rezerwatu występują zwarte, wielogatunkowe lasy o charakterze naturalnym. W drzewostanie dominuje buk, chociaz w różnych częściach rezerwatu wystepują drzewostany sosnowe i grabowe z bardzo często występujacym wiązem górskim, jaworem i lipa szerokolistna. Nadmiar wód opadowych i roztopowych odprowadzany jest dolinami i wąwozami glównie w kierunku dolin rzeki Wojsławki. Na terenie rezerwatu występuje 15 gatunków roślin bardzo rzadkich, w wiekszości górskich i chronionych m.in. paprotnik kolczysty, parzydło leśne, gnieźnik leśny, żywiec gruczołowaty, przetacznik górski.
 |  |
 |  |
